29.02.2024. Oporavak Foruma na novoj adresi....
0 Članova i 32 Gostiju pregledava ovu temu.
Štab 4. jugoslovenske armije odlučio je da razbije neprijateljsku odbranuna odsjeku fronta Klana i da izbije na prostor sela Lipa — Rupai sela Šapjane sa ciljem okruženja i uništenja neprijateljskih snaga napodručju Rijeke. Zadatak 26. divizije je bio da, u sadjejstvu sa 19. i 13. divizijom,razbije neprijateljsku odbranu na odsjeku Klane, a zatim da produžinapad u pravcu sela Sapjane, obezbjeđujući lijevi bok od pravcaRijeke, da presječe komunikaciju Rijeka — Ilirska Bistrica i time onemogućineprijatelju izvlačenje prema Ilirskoj Bistrici.Koncentracijom snaga 26. divizije u rejonu Grobničkog polja, neprijateljje shvatio namjere snaga 4. jugoslovenske armije. Prodorom jugo-slovenskih snaga u pravcu sela Šapjane — Podgrađe njemačke snage nasektoru Rijeke bile bi dovedene u težak položaj. Zato su Nijemci sa područjaIstre i Trsta počeli dovlačiti nove snage na sektor odbrane Rijeke.Šesnaestog aprila 188. njemačka divizija bila je u pokretu prema Rijecii Ilirskoj Bistrici, gdje je stigla 19. aprila. Na sektoru Trsta ostao je 901.puk te divizije, bez jednog bataljona. U svom sastavu divizija je imalačetiri brdska lovačka puka 901, 902. 903, 904. i 1088. artiljerijski puk, pionirskibataljon, četu za vezu i jedinice za snabdjevanje, ukupno oko 15.000vojnika. Povlačenjem novih snaga sa područja Istre i Trsta neprijateljje želio da izvrši protivudar da bi odbacio snage 4. jugoslovenske armijeod Rijeke. Sto osamdeset osma brdska divizija imala je zadatak da dijelomsnaga razbije jedinice NOVJ na sektoru Klane, i da izbije u rejonGrobničkog polja, a drugim dijelom da djejstvuje prema Sušaku i odbaci19. diviziju sa lijeve obale rijeke Riječine. Neprijatelj je računao da ćeprotivnapadom 188. divizije sa ostalim snagama, koje su se odranije nalazilena sektoru Klane, odbaciti snage 4. jugoslovenske armije, i time imomogućiti prodor u Istru i prema Trstu. Dijelovi 188. brdske divizije pristiglisu 21. aprila na sektor Klane. Do 24. aprila i ostale jedinice te divizijestigle su zapadno od Klane, na prostor Lisac, Lipa, Skalnica.180)Obavještajna i izviđačka služba jedinica NOVJ nije otkrila prikupljanjetih snaga neprijatelja na odsjeku fronta Klana, već je to otkrivenou toku borbe.Uveče 23. aprila jedinice 26. divizije izvršile su smjenu jedinica 13.divizije, koje su se pomjerile sjeverno od ceste Klana — Žabica.Odluka štaba 26. divizije zasnivala se na postavljenom zadatku i naprocjeni snaga neprijatelja na sektoru Klane, prije pristizanja snaga 188.njemačke brdske divizije, odnosno prije nego što je otkrivena njena prisutnostna tom frontu.Odlučeno je da se početni napad izvrši sa dvije brigade, 1. dalmatinskomi 3. prekomorskom obuhvatajući neprijateljsko uporište Klanu sasjeverne i južne strane. Po likvidiranju tog uporišta, sadejstvujući sa jedinicama13. divizije, a lijevo sa dijelovima 19. divizije jedinice 26. divizijetrebalo je da produže napad u pravcu sela Šapjane.Početak napada je određen 24. april u 6. časova.Prva dalmatinska proleterska brigada dobila je naređenje da izvrši pokret23. aprila iz rejona Podkilavac u rejon drage Pošarin. Istog dana predmrak bataljoni brigade izvršili su smjenu djelova 13. divizije na položajimakota 801 — Pošarin, koji su bili ujedno i polazni položaji za napad.U toku noći bataljoni su vršili pripreme za napad.Odluka Štaba 1. brigade je bila da sa dva bataljona izvrši napad, a dvabataljona da zadrži u brigadnoj rezervi. Na takvu odluku štaba brigadeuticalo je nedovoljno poznavanje jačine neprijateljskih snaga pred odsjekomnapada brigade, a i zbog velike dubine zadatka.Treći bataljon dobio je zadatak da napada na pravcu kota 801 — 609— Ravno — kota 643 — Sv. Rok, da ovlada linijom kota 609 — Ravno, azatim produži napad preko kote 643 na Sv. Rok. Dijelom snaga trebao jeda sadjejstvuje sa 4. bataljonom u napadu na kotu 672. Po likvidiranju uporištana kotama 672 i 643 sa svim snagama bataljon će izvršiti napad na ne-prijateljsko uporište Sv. Rok. Desno je trebalo da održava tijesnu vezu sajedinicama 3. prekomorske brigade.Četvrti bataljon dobio je zadatak da napada na pravcu draga Pošarin— kota 672 — 564 — raskrsnica puteva (kota 540), da u sadjejstvu sa 3. bataljonomlikvidira neprijatelja na koti 672, a djelom snaga da sadejstvujesa jedinicama 19. divizije na ovladavanju sela Sv. Nikola i Studena, a zatimda produži napad preko kote 583 u pravcu kote 540 na raskrsnici puteva.Po izbijanju na raskrsnicu puteva bataljon je trebalo da se sa dijelomsnaga obezbjedi od pravca sela Breza i od pravca sela Skalnice, a glavnimsnagama da sadjejstvuje sa 3. bataljonom u zauzimanju uporišta Sv. Rok.Potom, oba bataljona trebalo je da učestvuju sa 3. prekomorskom brigadomu zauzimanju neprijateljskog uporišta Klana. Lijevo bataljon je trebaloda održava vezu sa dijelovima 19. divizije.Prvi i 2. bataljon nalazili su se u brigadnoj rezervi, s tim što se 2.bataljon kretao za 4. bataljonom, a 1. bataljon za 3. bataljonom.Napad je podržavala brdska baterija 75 mm i prateća četa brigade minobacačimai protivavionskim mitraljezima 20 mm (flakovima). Uz podrškuartiljerije i minobacača bataljoni su otpočeli napad u određeno vrijeme.Treći bataljon je u prvom naletu zauzeo kotu 609 i produžio napadna Ravno i kotu 643, a sa dijelom snaga sadjejstvovao sa 4. bataljonom uzauzimanju kote 672. Četvrti bataljon, u sadejstvu sa 3. bataljonom, zauzeoje kotu 672 i produžio napad na kotu 583. Do 12 časova 3. i 4. bataljonpodišli su neprijateljskim položajima na kotama 643 i 583.Desno od 1. brigade, 3. prekomorska brigada podišla je neprijateljskimpoložajima na Širokom rtu, lijevo je 5. brigada 19. divizije vodila oštruborbu na kotama 606 i 611.Prva dalmatinska i 3. prekomorska brigada, potiskujući neprijatelja,do 12 časova podišle su neprijateljskim položajima na liniji kote 583 —643 — Široki rt — Drenovo i kota 932 (Pliš). Dok su obe brigade vodileborbe na liniji neprijateljske odbrane, snage 188. njemačke divizije, uzpodršku artiljerije i minobacača stupile su u borbu sa težištem napada napravcu: Sv. Rok — draga Pošarin — Dvorine. Namjera neprijatelja jebila da odbaci jedinice NOVJ od Klane i da izvrši prodor na pravcu Dvorine— Grobničko polje s ciljem da izbije u rejon Grobničkog polja u pozadinu19. divizije, i time oslobodi pritiska snage 237. njemačke divizije nadesnoj obali Rječine.Snage 26. divizije i snage 188. nemačke brdske divizije našle su sejednovremeno u napadu jedna protiv druge, u borbi u susretu. Od tog trenutkanastala je žestoka borba. Jedinice 26. divizije su nastojale da odbijunapad neprijatelja i da krenu u protivnapad, ali pod pritiskom snaga neprijateljai artiljerijske i minobacačke vatre morale su da se povuku. Neprijateljuje uspjelo da povrati izgubljene položaje, osim kote 609, koju su idalje zadržale jedinice 1. brigade.Pred djelom fronta 1. brigade neprijatelj je uspjeo da odbaci 3. i 4.bataljon i da ovlada kotom 672 i Ravno. U pokušaju da zauzme kotu 609neprijatelja su odbile jedinice 3. bataljona, koje su zadržale kotu 609 usvojim rukama. Stab brigade, da bi zadržao dalji prodor neprijatelja i povratioizgubljene položaje, odlučio je da u borbu uvede 1. bataljon da usadejstvu sa 3. i 4. bataljonom izvrši protivnapad. Sva tri bataljona, uzpodršku artiljerije i minobacača i protivavionskih mitraljeza (flakova), u13 časova krenuli su u protivnapad. Bataljoni su nastojali jurišima, koje suponovili nekoliko puta, da odbace neprijatelja, ali nisu u tome uspjeli. Neprijateljje takođe napadima i kontrajurišima odbacio napade bataljonaali je zaustavljen njegov dalji prodor. Borba se i dalje nastavljala sa nesmanjenomžestinom. Neprijatelj je, podrškom artiljerije i minobacačauporno nastojao da prodre u raspored brigade, ali protivnapadima bataljonćbili su odbijeni njegovi napadi.Treća prekomorska brigada takođe je bila potisnuta i zadržala se naistočnim padinama Širokog rta i Suho (kota 760). Peta brigada 19. divizijedržala je položaje prema kotama 606 i 611.Stabu 26. divizije nije bila jasna situacija na frontu napada divizijejer još nije imao podataka da su Nijemci, pored snaga koje su se odranijenalazile na frontu Klana, u borbu uveo nove snage 188. brdske divizije. Dabi popravio situaciju na pravcu napada 1. i 3. prekomorske brigade, štabdivizije je odlučio da u borbu uvede svoju rezervu, 12. brigadu, na pravcunapada 3. prekomorske brigade, a Prekomorsku da pomjeri udesno, sjevernood komunikacije. Prebacivanjem 3. prekomorske brigade preko cesteštab je imao namjeru da izvrši manevar i da brigadu zabaci na boki u pozadinu neprijatelja na pravcu zaseoka Lisac. Međutim, manevar nijeuspjeo, jer je neprijatelj osujetio pokušaj prodora na tom pravcu.Istog dana pred mrak 12. brigada je izvršila smjenu jedinica 3. prekomorskebrigade, i otpočela silovit napad, ali nije postigla veće rezultatena pravcu napada.
U noći 24/25. aprila jedinice 19. divizije počele su da se povlače sapoložaja prema kotama 606 i 611. Stab 1. brigade odmah je o tome izvjestioštab divizije i predočio mu da jedinice brigade neće se moći održatina sadašnjim položajima ako se ne obustavi povlačenje dijelova 19. divizijesa tih položaja. U tom slučaju bio bi ugrožen lijevi bok 1. brigade, štcbi je prisililo na povlačenje. Na tu intervenciju štaba 1. brigade obustavljenoje povlačenje jedinica 19. divizije, te su i dalje ostale na istim položajima.Ujutro 25. aprila sve jedinice 26. divizije prešle su u napad.Tog jutra štab 1. brigade je u borbu uveo 2. bataljon na pravcu kote672 sa zadatkom da u sadjejstvu sa 3. i 1. bataljonom ovlada tom kotom, azatim da produži napad na kotu 583.Prvi bataljon je izvršio smjenu 4. bataljona, koji je po izvlačenju iz borbeprešao u brigadnu rezervu. Prvi bataljon je trebalo da napada na bezimenukotu sjeverozapadno od kote 611 i da sadjejstvuje sa 2. bataljonom uzauzimanju kote 672. a 3. bataljon da odbaci neprijatelja sa Ravnog i produžinapad u pravcu kote 643.Bataljoni su krenuli u naoad, uz podršku brdske baterije topova 75mm i minobacača i protivavionskih mitraljeza (flakova). U toku dana bataljonisu nastojali da odbace neprijatelja, vršeći napade i juriše, ali bez uspjeha.Neprijatelj je takođe, uz podršku artilierije i minobacača, vršio napadei protivnapade. U toku čitavog dana vodile su se vrlo teške i žestokeborbe, bez rezultata bilo na jednoj, ili drugoj strani. U toku dana pojedinipoložaji su često prelazili iz ruku u ruke u borbama prsa u prsa. Neprijateljje ispoljio veliku upornost u nastojanju da se probije kroz borbeni poredakbrigade, a njeni bataljoni nevjerovatnu upornost da odbace neprijatelja. U toj dnevnoj borbi jedinice NOVJ su trpile osjetne gubitke, a i neprijatelju su nanijeti veliki gubici. U tim borbama otkriveno je da se predbrigadom nalazi 903. puk 188. divizije i 3. bataljon 15. SS policijskog bata-ljona. U toku noći nastavljene su borbe.Slična situacija bila je i kod 12. brigade koja je napadala na SuhoŠirok rt, a na pravcu napada jedinica 5. brigade 19. divizije nije bilo nikakvih promjena.Ujutro 26. aprila neprijatelj je dobio pojačanje i krenuo u napad nacijelom frontu kod Klane. Jedinice 26. divizije su takođe krenule u napadali sa daleko slabijom artiljerijskom podrškom.Prva brigada krenula je u napad u istom poretku kao i prethodno)dana. Događaji su se odvijali na isti način kao i prethodnog dana. bez rezultata bilo na jednoj, ili na drugoj strani.Baterija brdskih topova 75 mm, koja je podržavala borbu jedinica 1brigade, isticala se preciznošću u gađanju živih ciljeva neprijatelja. Preciznost vatre naročito je dolazila do izražaja u odbijanju napada i kontranapada neprijatelja. U tim borbama neprijatelj se služio metodom da sijurišajući uklini u raspored jedinica 26 divizije, zalegne među kamenje ibori se. U takvim slučajevima trebalo je likvidirati uklinjenog neprijatelja, a to je trebalo brzo raditi, jer se neprijatelju nije smjelo dozvoliti daproširi klin. Uklinjeni neprijatelj nije se povlačio dok i poslednji vojniknije bio ubijen. Na uskom prostoru između jedinica brigade baterija jegađala i uništavala neprijatelja, a da nijedno zrno nije palo po vlastitimjedinicama. Preciznim gađanjem baterija je pružala dragocjenu pomoćpješadiji.Neprijatelju je uspjelo da oko 9 časova odbaci dijelove 3. prekomorske brigade sa položaja Plešišće (kota 785), što je ugrozilo desni bok 12. brigade i prisililo je da se povuče sa istočnih padina Širokog rta na liniju kote 689.Inžinjerijska četa brigade uspjela je da popravi seoski put koji vodiod Ušivka preko kote 609 do kote 583. Time je bilo omogućeno kretanjetenkova, iako teško i sporo. Dvadeset sedmog aprila, tri—četiri tenkakoja su se kretala opravljenim putem omogućila su 2. i 3. bataljonu dapodiđu koti 672. Tenkovi su tukli topovima i mitraljezima neprijatelja natoj koti. Oni nisu mogli da vrše nikakav manevar, niti da se duže zadrže nadostignutom položaju, jer je prijetila opasnost da ih Nijemci unište protivtenkovskim ručnim bombama (pesnicama). Zbog toga su morali biti izvučeni sa tih položaja. Jedinice brigade su ulagale krajnje napore da odbaceneprijatelja i izvrše postavljeni zadatak. Neprijatelj je bio uporan i agresivan kako bi postigao svoj cilj. Pred veče toga dana iskoristio je kišumaglu, te je na spoju 2. i 3. bataljona uspjeo da se uklini i da se probijdo kote 609. Do toga je došlo zbog zamorenosti jedinica brigade. I poredtoga povezanost jedinica 1. brigade sa svojim desnim susjedom. 12. brigadom, nije bila poremećena.Na frontu divizije, ujutro 28. aprila. 1. brigada je držala položaje naistočnim padinama kota 672 i 609. povezujući se preko sjeveroistočnih padina kote sa jedinicama 12. brigade, a lijevo sa jedinicama 5. brigade 11divizije, koje su i dalje držale položaje prema kotama 606 i 611. Neprijateljse nalazio na položajima kota 606 — 611 — 672 — 609 — Široki rt— (Suho) — Plešišće.Jedinice 1. brigade vršile su pripreme za napad sa ciljem povratkaizgubljenih položaja.Četvrti bataljon je do 6 časova 28. aprila izvršio smjenu jedinica 5.brigade 19. divizije na položajima prema kotama 606 i 611. Prvi, 2, i 3.bataljon, podržavani brdskom baterijom, minobacačima i protivavionskimmitraljezima (flakovima), krenuli su u napad. Treći bataljon je uspio dapotisne neprijatelja sa kote 609 i da ovlada selom Ravno i izbije na položajena kojima se nalazio prethodnog dana sjeveroistočno od kote 672.Bataljon je sa svojim lijevim krilom sadejstvovao u napadu sa 2. bataljonomna koti 672.Drugi bataljon vršio je napad na kotu 672. Prvi bataljon napadao jena bezimenu kotu istočno od Sv. Mikule. Četvrti bataljon i dalje je ostaona položajima kota 606 i 611. U toku tog dana neprijatelj nije bio agresivankao prethodnog dana, ali je u odbrani uporno i grčevito branio svakipoložaj. Iz ovog se moglo zaključiti da on odustaje od daljnjih napada ida postepeno prelazi u odbranu. Od tog dana mu je namjera bila da nafrontu Klana veže što jače naše snage i da ih što duže zadrži. Istog danautvrđeno je da se pred frontom brigade još uvjek nalaze jedinice 903.puka 188. divizije i 3. bataljon 15. SS policijskog puka i dijelovi podoficirskeškole iz Ljubljane.Noću 28/29. aprila jedinice 1. brigade vršile su pripreme za slijedećinapad. Ujutro 29. aprila 2. i 3. bataljon otpočeli su sa napadom nakotu 672. i uz podršku artiljerije i minobacača uspjeli su da je zauzmu azatim su produžili napad na kote 643 i 583. Pred mrak istog dana 1. i 4.bataljon na juriš su zauzeli kote 606 i 611, čime je olakšan napad 1. brigadei dijelova 19. divizije južno od sela Studena prema koti 660. Istovremenoje 12. brigada ovladala Širokim rtom.Neprijatelj se povlačio prema Klani uporno braneći svaki položaj, nastojećida se učvrsti na položajima kota 660, 643 i 695. Borbe su nastavljenei noću 29/30. aprila. Drugi i 3. bataljon vodili su borbu za kotu 643, a 1.i 4. su napadali na kotu 583 i sjeverni dio Studena. Tridesetog aprilajedinice brigade su zauzele kote 583 i 643 i izbile na položaje istočno odkote 540 i Sv. Roka.Kad su snage jugoslovenske armije ušle u Trst, a njemačke snage uItaliji kapitulirale pred savezničkim snagama i njemačka Vrhovna komandaza Jugoistok uvidjela je da dalja odbrana Rijeke nema više nikakvogznačaja, odobrila je komandantu 97. armijskog korpusa generalu Kübleru.da se probija prema sjeveru.Štab 4. armije je uočio pripreme Nijemaca za proboj prema IlirskojBistrici, naredio je štabu 26. divizije da se 30. aprila sa dvije brigade prebacina sektor Ilirske Bistrice i da u sadjejstvu sa 13. divizijom izvršinapad u pravcu Ilirska Bistrica — Jelašne — Lipa.Poslije odlaska 12. i 3. prekomorske brigade, 1. brigada preuzela je njihove položaje, i bila razvučena na širokom frontu, te je dijelom svojihsnaga morala prijeći u odbranu. Treći bataljon 1. brigade izvršio je smjenujedinica 12. brigade na položajima istočno od Klane.U toku 1. maja borbe su nastavljene na istim položajima. Neprijatelj je uporno branio položaje na kotama 660, 540, Sv. Roku, Klani iKukulju. Pokušaji jedinica brigade da odbace neprijatelja od Klane ostalisu bez uspjeha. Jedinice 19. divizije vodile su borbu za kotu 660, ali nisuuspjele da je zauzmu. Drugog maja neprijatelj je pokušao u dva navratada se probije prema koti 611, ali su ga bataljoni 1. brigade u sadjejstvu sdijelovima 19. divizije odbili i nanijeli mu velike gubitke, tako da više nijeni pokušavao da se probija u tom pravcu.Trećeg maja neprijatelj je otpočeo sa probijanjem u pravcu IlirskeBistrice. Kada su primjećeni njegovi pokreti, naređeno je jedinicamaNOVJ da pređu u napad i da mu ne dozvole izvlačenje.Prva dalmatinska proleterska brigada, u sadjejstvu sa jedinicama 15divizije izvršila je nekoliko uzastopnih napada na neprijateljske položajeali neki značajniji uspjeh nije postigla.Devedeset sedmi njemački armijski korpus u pripremama za probojka Ilirskoj Bistrici postavio je jaka bočna obezbjeđenja. Devet stotina treći puk 188. brdske divizije obezbjeđivao je desni bok na dijelu fronteKukuljani — Klana, a sjeverno od Klane 902. puk iste divizije.Dvanaesta i 3. prekomorska brigada i dijelovi 13. divizije izvršili sunapad na pravcu Ilirska Bistrica — selo Jelšane — selo Rupa i do mraka2. maja izbile na liniju selo Lipa — Miklavič (kota 453). Na toj liniji brigade su zanoćile, a ujutro 3. maja, kad su se spremile i prešle u napadnaišle su na njemačke snage koje su krenule u proboj prema Ilirskoj Bistrici. One su uspjele da odbace jedinice NOVJ i da se do mraka probijuu Ilirsku Bistricu.Istog dana 1. brigada vodila je žestoku borbu protiv jedinica 903. puka188. divizije, koji je pokušavao da od Klane odbaci brigadu i time oslobodikomunikaciju Klana — Žabica, ali mu to nije uspjelo. Jedinice 1. dalmatinske proleterske brigade odbile su sve napade neprijatelja.S obzirom na to da su se glavne snage neprijatelja probile u IlirskuBistricu, daljnje držanje položaja kod Klane postalo je beznačajno, madasu se neprijateljske snage i dalje nalazile na položajima kod Klane, jer imje cilj bio da vežu što jače naše snage na tom dijelu fronta i time omogućelakši proboj glavnim snagama. Trećeg maja 1. brigada dobila je naređenjeda se sa položaja Klana prebaci na položaje Željezna glava i da postavi zasjedu neprijatelju u slučaju da pokuša da se probije tim pravcem odKlane prema Žabici.Istog dana oko 13 časova štab brigade uputio je svoj 4. bataljon naŽeljeznu glavu, a do mraka tog dana i ostale jedinice brigade izbile suna položaj kote 920 (Paka) — 1026.Pored toga što snage 26. divizije nisu uspjele da razbiju neprijateljana sektoru Klane i da izbiju na prostor Šapjane — Podgrađe, one su upotpunosti izvršile svoj zadatak. U tim upornim i teškim borbama, koje sutrajale punih 8 dana, divizija je dala veliki doprinos za potpuni poraz i kapitulaciju snaga 97. njemačkog armijskog korpusa. Upravo na sektoru Klana nanijeti su mu teški udarci. Slomljena je njegova osnovna snaga 188. brdska divizija, što je bio preduslov konačne kapitulacije u Ilirskoj Bistrici.Isto tako, vezivanjem jakih njemačkih snaga na području Rijeke,stvoreni su uslovi za brzi prodor snaga 20. divizije prema Trstu.Po načinu vođenja borbe kod Klane bile su specifične od početka dokraja. Dvadeset šesta divizija imala je zadatak da ovlada Klanom i da izbijena prostoriju Lipa — Rupa — Šapjane sa ciljem presjecanja komunikacijeRijeka — Ilirska Bistrica. Taj zadatak se za sve vrijeme borbi nijemijenjao, tako da su jedinice divizije za vrijeme borbi uporno nastojale daizvrše postavljeni zadatak. Njemačka 188. brdska divizija je imala zadatakda razbije snage NOVJ na frontu Klana, da ih odbaci i da se probijena prostoriju Grobničko polje sa ciljem zabacivanja za leđa 19. diviziji.Ta divizija nije mijenjala svoj zadatak do kraja borbe, tako da su se i njenesnage uporno borile i nastojale da ga izvrše. Obje divizije su težile svomcilju. One su gotovo jednovremeno krenule u napad i susrele se na linijiistočno od Klane. Obje strane su za sve vrijeme borbi bile u napadu,Stalno su se vodile bliske borbe, često je dolazilo do dramatične borbeprsa u prsa. U jednom danu položaji su više puta prelazili iz ruku u ruke.Stalno su se vršili obostrani napadi i protivnapadi, juriši i protivjuriši.Jedinice brigade 4. maja izvršile su pokret sa položaja Željezne glavena prostoriju Žabice — Kuteževo. Na Željeznoj glavi i dalje je ostao 4.bataljon. Po izbijanju u rejon Žabica 2. bataljon dobio je zadatak da pođeu rejon sela Kuteževo i da ovlada kotom 997 (Kozlek). Bataljon je u tokutog dana izbio na tu kotu, gdje je zauzeo položaje.Treći bataljon napadao je južno od ceste u pravcu Donji Zimon i ujutro5. maja izvršio napad na kotu 480. Još dok je bataljon vodio borbu zatu kotu jedna jača neprijateljska kolona kretala se od sela Jablanica premaselu Vrbovo. Ta kolona počela je otvarati vatru u desni bok 3. bataljonarazvijajući se u streljački stroj prema bataljonu. Tada je štab brigade naredioštabu 3. bataljona da se povuče sa tog pravca i da se prebaci na sjevernustranu ceste u rejon zaseoka Trpčane i da zauzme položaje sjeverozapadnood Kuteževa.
Možda sam preskočio ali da li je već neko stavio, pa makar i na NTF fotografije parola sa zgrade u centru Klane, kao što su " Ne traži Tito Istru, već Istra Tita", "Živila FNRJ" i sl? Čini mi se da su bile su prekrivene bojom ali počele su izbijati.
