Antifašistički i spomenici iz doba socijalizma Rijeke i regije

[milić]

Stradanje pod Banovim križem

Ispravak:

-Pripovjedač navodi da je talijanska vojska prešla granicu između kraljevina Italije i Jugoslavije 11. 4. 1945. što je lapsus lingue. Godina je 1941.
-

[Daluka]

Ratna sjećanja u Kastavštini

Govornik je Ivica Rubeša, najava može izazvati zabunu.
Malo osvrt na izgradnju spomenika što Ivica nije spomenuo, pored uloženog dobrovoljnog rada mještani Kastafšćine su sudjelovali u izgradni spomenika i dobrovoljnim novčanim prilozima. Svi koji su sudjelovali na bilo koji način u izgradnji spomenika bili su "nagrađeni" papirnatim priznanjem, zahvalnicom. Sad sam nabrzinu probao nać taj papir, bezuspješno, po običaju kad neš trebaš nemoreš nać. Doć će pod ruku kad tad.

[milić]

Spomenik žrtvama 1041. - 1945. u Korniću - otok Krk.

[ilirija]

Spomenik žrtvama 1041. - 1945. u Korniću - otok Krk.

Kad si bio na Krku ?

[milić]

1945. 
Zaboravio sam napisati da je autor fotke kenč koji mi je poslao.

[zokxy]

Gostinjac i Hlape

[milić]

Iz Grada Kastva dobio sam upit znam li kad i gdje je poginuo njihov AF borac Kuzma Jušić. Pitao Koblera i složili smo se da ne znamo ništa o tome. Pitalac puno zna o poginulom borcu pa mi je poslao dosta spoznaja o Jušiću no ova pitanja gdje i kad je poginuo ne zna.
Evo njegovih spoznaja:
 va Kastve pul Belić živela su Braća Jušić... Najstareji Kuzma Jušić ima na kuće spomen ploču, poginul je 1944., bil je sekretar komiteta va Kastve... itd.... Imate morda kade kakov zapis od poginuleh par

Kosti su mu 1961. prenesli va Kastav z partizanskega groblja, a ne znan od kuda....

Spomen ploča - član Kotarskog komiteta i prvi sekretar partijske  organizacije Spinčići Rubeši, poginuo u NOB... mislim da piše 1944.

[milić]

Dalja objašnjenja:

Oznaka groba vjeroj. na neken partizansken grobljen kade je poginul... čini mi se da ovde piše 2 mj. 1943.

[milić]

Kosti su 1961.prenesene va Kastav od rodne kuće i onda je otkrivena i spomen ploča...
Dean
A brat mu je (ne znan ime) nestal va rate, pa su jogi pul Spinčiĉ nazvani Igralište braĉe Jušiĉ...

[milić]

wopal je va muzike Spinčići do rata, a va njihoj kuće pul Belić je bil bunker

Bunker znutri... i dole ulaz va bunker kroz ormarić za drva va kuhinje....

[milić]

Se neš eto znan, ali ne znan osnovno va koj je bil divizije... navodno je pal va juriše na neki bunker va Gorsken kotare...
Dean
Dean Jurčić
I ne znan kade je poginul i na ken part. Grobljen je bil privremeno zakopan... Znate morda kade su bila takova groblja va Gorsken kotare - Vrbovsko?

_______________________________________

Evo, to je to!
Pomozite ako možete?

[Daluka]

Kosti su 1961.prenesene va Kastav

Mora postojat zapis o ekshumaciji, kad je u pitanju Grad oni bi lako trebali doć do tih podataka.
A postoji i evidencija ukopa na groblje Kastav.

[Daluka]

U OŠ MBK se dosta obrađivao taj period i baš ne pamtin da ga se spominjalo.
U Zborniku samo jednom se spominje kao sudionika "Prve konferencije komunista Kotara Kastav 04. 07. 1942."

Se neš eto znan, ali ne znan osnovno va koj je bil divizije... navodno je pal va juriše na neki bunker va Gorsken kotare...

Oznaka groba vjeroj. na neken partizansken grobljen kade je poginul... čini mi se da ovde piše 2 mj. 1943.

Kod: [Odaberi]

"U Gorskom kotaru i Hrvatskom primorju početkom 1943. bila je 5. operativna zona sa 1. primorsko-goranskim odredom i 14. primorsko goranska brigada pod komandom Glavnog štaba Hrvatske. Kada je GŠ Hrvatske polovinom aprila iz Like u Gorski kotar uputio 6. primorsko-goransku brigadu, od nje i 14. primorsko-goranske brigade u drugoj polovini aprila u Brinju formirana je 13. primorsko-goranska divizija NOVJ (komandant Veljko Kovačević, politički komesar Artur Turkulin). Ona je idućih meseci vodila borbe u zahvatu komunikacija i oko većih naseljenih mesta u Gorskom kotaru i Hrvatskom primorju i povezivala dejstva sa slovenačkim partizanima preko Kupe. Operativno područje 13. divizije NOVJ bili su još Istra i zapadni delovi Like. Za udarnu je proglašena 20. decembra 1944. Sredinom juna obnovljen je 2. primorsko-goranski partizanski odred. Ubrzo, 21 juna formiran je Štab Grupe primorsko-goranskih partizanskih odreda, u koji su ušli 1. i 2. odred. Prestao je da funkcioniše Štab 5. operativne zone Hrvatske, a sve jedinice su potčinjene 13. diviziji.
Posle odlaska 1. istarske čete „Vladimir Gortan" iz Istre, krajem decembra 1942, zbog jakog pritiska neprijateljskih snaga, tamo nije ostalo drugih partizanskih jedinica. Međutim, pod sve snažnijim uticajem KP i SKOJ-a narođnooslobodilački pokret se sve više razvijao, tako da je od januara do aprila iz Istre otišlo u partizanske jedinice u Gorski kotar oko 600 boraca. Posle pada italijanske fašističke vlade, krajem jula, u mnogim selima Istre formiraju se partizanske udarne grupe koje izvode diverzantske i druge akcije; krajem avgusta preko 1.500 Istrana učestvovalo je u tim akcijama. Stvaranjem partizanskih grupa i njihove prve značajnije oružane akcije obeležavaju početak novog perioda u razvitku NOP-a i oružanih snaga u Istri, što će doći do izražaja u danima kapitulacije Italije."
Izvor: NOVJ- Anić, Joksimović, Gutić

I da, ako je 2. 1943. ispravan datum, onda još nije bilo divizije.

[milić]

Puno hvala na trudu!

[milić]

Spomenik trinaestorici strijeljanih u Rijeci (razna mjesta, razni datumi rođenja - Sušak, 10. 3. 1945.).
Strašan zločin dogodio se te subote 10. ožujka 1945. godine na stubama koje su spajale ondašnju Istarsku ulicu s Prijestolonasljednikovim šetalištem u Sušaku. Njemački okupatori strijeljali su trinaestoricu zatvorenika riječkoga zatvora.
Uzrok tom strijeljanju bio je kompleksan, ali povod je bio ubojstvo dvojice policijskih agenata Košara i Tomića od strane Ljudevita Majstera, pripadnika borbene (diverzantske) grupe NOV-a.
Kako bi osvetio ta ubojstva ustaški pukovnik Vindakijević je, u dogovoru s Nijemcima, osobno otišao u zatvor i izabrao zatvorenike koji će biti strijeljane.
Strijeljani su:
1. Anton Bafo (33 godine),
2. Rudolf Džodan (18 godina),
3. Miroslav Kancianić(22 godine),
4. J osip Lovrić (29 godina),
5. Jo sip Perhat (21 godinu),
6. Ant on Piculjan (18 godina),
7. Anto n Polonio (35 godina),
8. Duša n Svadlinac (27 godina),
9. Anton Sergo (33 godine),
10. Anton Šarar (35 godina),
11. Rudolf Tomšić (26 godina),
12. Oktavio Valić (21 godinu) i
13. Alfredo Zustović (25 godina).
Stube na kojima su strijeljani dobile su Rješenjem SO Rijeka od 1. 3. 1984. naziv Stube trinaestorice strijeljanih.
U trsatskoj Kosturnici sahranjeni su ostaci Antona Bafa i Antona Piculjana, na groblju Trsat pokopan je Rudolf Džodan, a na Kozali Rudolf Tomšić i Oktavio Valić. Ostalima nisam uspio pronaći mjesto ukopa.
Po ideji Zvonimira Pliskovca napravljen je 1984. g. (meni!) vrlo efektan spomenik koji podsjeća na taj krvavi događaj.
Sedamdeset godina nakon strijeljanja u Novom listu tiskano je "sjećanje" na Josipa Perhata, potpisano od brata Dušana. Jako me se dojmilo to sjećanje, priznajem.